24 november 2009:
Op zoek naar de Russische ziel m.m.v. Tatjana Aleksejevna Polman-Gorlova

In deze zoektocht zullen tal van aspecten vanuit de historie, cultuur en geloof aan de orde komen. Tatjana (tolk/vertaler, docente en reisleidster/gids) zal beginnen met ons een beeld te schetsen van het onmetelijke Rusland. Enkele geografische en historische notities zijn hiertoe onmisbaar. Vervolgens zal zij de "geboorte" en ontwikkeling van de Russische ziel plaatsen in haar orthodox-religieuze context, met een sterke nadruk op rituele kunst en liturgie. Ook de pracht en praal van kerkgebouwen is er een wezenlijk onderdeel van. Veel van de Russische kunst en muziek is hier ontstaan.

De Russische filosoof Nikolaj Berdjajev (eind 19e, begin 20e eeuw) zegt het volgende over de Russische ziel: "De Rus beschikt over een enorme elementaire kracht en een grote bezieling, maar kan daar moeilijk vorm aan geven. Daardoor valt hij gemakkelijk in uitersten, voelt hij een innerlijke tegenstrijdigheid en neiging naar het onbegrensde: naast despotie en een sterke staatsmacht is er tevens een enorme drang naar anarchie, vrijheid en revolutie. Naast wreedheid en voorliefde voor geweld een grote goedhartigheid en gastvrijheid. Naast nationalisme, Rusland als redder van de mensheid. Naast extatische innerlijke gelovigheid een vertoon van uiterlijke vroomheid. Naast een hartstochtelijk zoeken naar God een militant atheïsme. Naast slaafse onderdanigheid en kruiperigheid een hooghartige houding t.o.v. lager geplaatsten".

Uitersten en nog eens uitersten. Denk ook aan de personages in de boeken van Dostojevski: verslaafd aan gokken in De Speler, gek in De Idioot, moordenaar in Misdaad en straf, hartstochtelijk vrouwenversierder in De Gebroeders Karamazov. Maar, zoals de Russische dichter Tjoettsjev al zei: "Rusland gaat ons verstand te boven, dat meet je met geen maat. Het is een heel aparte staat. In Rusland kun je slechts geloven!"

Laten wij dit samen met Tatjana doen!

De werkgroep Filosofisch Café Hoogeveen

Lees meer over Tatjana en haar activiteiten op haar eigen website.